De twee Jezuskinderen - schema,

tevens enkele bijzonderheden over de wezensdelen

door François De Wit

Nu bestaat er echter zoiets als een spirituele "zuinigheid" of "efficiëntie": bijzonder hoogstaande wezensdelen lossen niet op in de algemene ether- of astrale sfeer, maar worden bewaard en kunnen gedupliceerd worden.
De grote ingewijde Zarathoesta bvb., "leende" zijn astraal lichaam aan een geestelijke leider van de Egyptische cultuur, Hermes, en zijn etherlichaam aan een leider van het oud-Hebreeuwse volk: Mozes.Op het moment dat Boeddha in Indië actief was, was deze Zarathoestra geïncarneerd in Chaldea als Nazarathos (of Zarathas), de leraar van Pythagoras.
Deze Zarathoestra was een oude, rijpe ziel. Nu is het zo dat men niet tegelijk een oude, rijpe ziel kan zijn en ook nog kan beschikken over de oorspronkelijke kracht van een jonge ziel. En het zijn alleen dergelijke zielen die met kracht een nieuwe cultuurimpuls kunnen brengen. Voor de taak die 2000 jaar geleden noodzakelijk was geworden was een ziel nodig die nog nooit iets op deze Aarde ervaren had en daarom werd een deel van het etherlichaam van Adam zelf als voorlopig Ik geleid naar het nathanisch Jezuskind !
Dit deel was -vóór de zondeval - aan Adam ontnomen en bewaard gebleven in de zgn. moederloge der mensheid.

Een sterke individualiteit kan een etherlichaam en een astraal lichaam afstaan, bij een volgende incarnatie vormt hij vanuit zijn sterke Ik een nieuw etherlichaam en astraal lichaam dat hij dan terug kan ter beschikking stellen na zijn dood.
We zien in het schema dat het Zarathoesta-Ik incarneert in de salomonische Jezus. Als deze twaalf jaar is geworden gaat dat Ik over in de nathanische Jezus, werkt daar in op etherlichaam en astraal lichaam en verlaat dan deze nathanische Jezus als deze dertig jaar wordt op het ogenblik dat de Christus-wezenheid bezit neemt van deze Jezus (doop in de Jordaan).

Na de dood van Christus-Jezus worden het hoogstaande etherlichaam en het astraal lichaam van de Christus-Jezus nog verder gebruikt zoals we zullen zien.

Maar eerst het schema:

In GA 109 ("Das Prinzip der spirituellen Ökonomie im Zusammenhang mit Wiederverkörperungsfragen") legt Rudolf Steiner uit hoe de wezensdelen van Christus-Jezus gebruikt werden:

" Toen de Christus de zintuiglijke wereld verliet ontstonden ontelbare duplicaten van zijn etherlichaam en astraal lichaam, die bestemd waren om geënt te worden op de lichamen van diegenen die geschikt waren om het christendom te verspreiden.
Eén van hen was Augustinus die zich -toen hij zich opmaakte om in het fysieke bestaan neer te dalen om te incarneren- een nieuw etherlichaam wou vormen en één van de duplicaten van het etherlichaam van Christus meekreeg. Daardoor was hij in staat in zichzelf de bronnen van zijn leer over de ware vorm der christelijke mystiek te vinden. Maar omdat hij slechts het etherlichaam van Christus in zich had, was zijn Ik onderhevig aan misvattingen en kon hij de speelbal van passies worden. Zo ontwikkelde Augustinus zijn Ik, maakte echter ook fouten en doorliep alle stadia van twijfel in verband met de leer van Christus. Het was bij hem als een hogerstaand materialisme; want ook toentertijd bestond reeds de neiging om alles te veel materieel te willen zien. Alleen wie zich daarvan bevrijdt, verstaat de dingen van de geest.
Toen Augustinus dan eindelijk het christendom vond in de woorden van Johannes en Paulus, toen begon het etherlichaam van Christus in hem te werken. Hij spreekt namelijk niet van het fysiek lichaam maar van het etherlichaam, dat hetzelfde is van wat hij 'Soma' noemt. Van het astraal lichaam spreekt hij als de 'Zin' en van het Ik zegt hij dat het zich in hem kan verheffen door de Reiniging. De omvorming van het astraal lichaam noemt hij "het vatten van de waarheid" en die van het etherlichaam noemt hij "het zich verheugen en genieten van de geestelijke dingen". En van de hoogste graad van vergeestelijking spreekt hij als van "het Visioen".
De schriften van Augustinus zijn voor ons een goede voorbereiding omdat daarin de innerlijke ontwikkeling van de mysticus beschreven wordt. Het ogenblik waarop hij in de geestelijke wereld geraakt is duidelijk te herkennen. Augustinus is de beste tolk-vertaler van de Paulusbrieven.

Nemen we nu een andere grote vertegenwoordiger van het christendom: Thomas van Aquino. Als we hem vergelijken met Augustinus, dan zien we dat hij nooit gedwaald heeft zoals deze, en dat hij sinds zijn kindertijd noch twijfel noch ongeloof heeft gekend, omdat oordeel en overtuiging hun zetel in het astraal lichaam hebben, en Thomas in zijn eigen astraal lichaam dat van Christus ingeplant had gekregen.
De inplanting in een mensenlichaam van een of ander werkingsprincipe kan slechts geschieden wanneer een uiterlijke oorzaak het natuurlijk verloop der dingen verandert. Toen Thomas nog een kind was, sloeg de bliksem in zijn nabijheid in en doodde zijn zusje. Dit fysieke, maar slechts schijnbaar fysieke, gebeuren maakte hem geschikt om in zijn astraal lichaam dat van Christus te ontvangen."

Verder in dezelfde voordrachtenreeks lezen we over andere personen die een kopie van het etherlichaam van Christus in zich droegen (vanaf de zesde en zevende eeuw na Christus), namelijk drie Ierse zendelingen die het Christendom in Europa hielpen verspreiden, te weten:

- Columba de Jongere (545 - 615) die predikte in Boergondië, Zwitserland en Lombardije.
- Gallus (gestorven tussen 530 en 560)
- Patrick (ong. 380 - 460)

In de elfde en twaalfde eeuw kregen bepaalde personen en kopie van het astraal lichaam van Christus:

- Franciscus van Assisi (1182 - 1226), zie verder

Vanaf de twaalfde, dertiende en veertiende eeuw krijgen anderen een soort Ik-kopie:

- Meister Eckhart (1260 - 1327)
- Johannes Tauler ( 1300 - 1361)

Die spreken dan uit eigen ervaring als een Ik-afdruk van Jezus van Nazareth.

Nog andere voorbeelden (we plaatsen hier samen wat verspreid staat over verschillende voordrachten):

1) In de vijftiende eeuw leefde een merkwaardige persoonlijkheid: Nikolaus von Kues (Cusanus). We zien dat deze man in zijn studies de ganse leer van Copernicus voorbereid heeft voor de 16de eeuw. In zijn boeken is dat wel nog niet zo degelijk uitgewerkt als bij Copernicus, maar al het wezenlijke staat er toch al in, een feit dat het gewone onderzoek helemaal niet kan verklaren.
En inderdaad, het astraal lichaam van Cusanus is op Copernicus overgegaan, hoewel het Ik van Copernicus een ander was dan dat van Cusanus.

2) Neemt u eens Franciscus van Assisi ! Daar hebt u een persoonlijkheid in wiens astraal lichaam ingeweven was een kopie van het astraal lichaam van Jezus van Nazareth. U mag veel extreems vinden in Franciscus van Assisi: zijn Ik heeft het gedaan, dat stond niet op dezelfde hoogte als zijn astraal lichaam. Maar bestudeert u eens de ziel van Franciscus van Assisi, met in het achterhoofd het feit dat zijn Ik niet altijd het juiste oordeel kon vellen over de wonderbare gevoelens en de wonderbare deemoed van het astraal lichaam, en u zult hem verstaan. In Franciscus van Assisi was een kopie van het astraal lichaam van Jezus van Nazareth. Bij zeer vele mensen was dat in die tijd het geval. Bij Franciscanen en Dominicanen vindt u velen bij wie een kopie van het Jezus-astraallichaam belichaamd was. Ook andere persoonlijkheden uit die tijd kunt u maar verstaan wanneer u ze vanuit dit gezichtspunt beschouwt. Zo bvb. was ook de beroemde

3) Elisabeth van Thüringen, zo'n persoonlijkheid bij wie een kopie van het astraal lichaam van Jezus van Nazareth ingeweven was.

4) Paracelsus stierf in 1541 rustig in zijn 48ste levensjaar nadat hij ongemeen sterk aan zijn astraal lichaam had gewerkt door alle ervaringen die hij doorgemaakt had. Alle krachten die hij in zijn astraal lichaam verworven had werden door de aartsengelen overgedragen op Goethe toen die ook 48 jaar werd, en voor hem een totaal nieuwe levensperiode begon. Hij herwerkte bvb. zijn "Faust" en doorgrondde menig geheim. Hij voegde aan de "Faust" het "Proloog in de hemel" toe, waardoor deze "Faust" verbonden werd met de ganse mensheidsontwikkeling in plaats van slechts de geschiedenis van een afzonderlijk mens te zijn.

5) In Galileo Galileï leefde een etherlichaam dat na zijn dood niet mocht verloren gaan. Ver weg van de plaats waar ooit Galileo Galileï gewerkt had, wordt in de 18de eeuw een kind geboren, diep in Rusland aan de Witte Zee. Tientallen jaren leefde deze persoonlijkheid in zeer eenvoudige omstandigheden, zich voorbereidend om grote dingen te bewerkstelligen na een vrome kindertijd en jeugd. Onbekend, zonder middelen van bestaan, ging deze persoon naar Moskou, studeerde daar, werd de grondlegger van de Russische grammatica, en het boegbeeld van de Russische cultuur: Michail Lomonosow (1712 - 1765).
Hij had het etherlichaam van Galileo Galileï in zich.

Over enkele problemen van de helderziende

François De Wit

Zo zien we dat een helderziende des te beter zijn bovenzinnelijke waarnemingen kan "vertalen" voor de niet-helderziende, hoe meer hij bezit aan "gewone" kennis, kennis die hij zich even goed als een ander moet verwerven door te lezen en te studeren.
Wat meteen ook verklaart waarom het zo moeilijk is om in de toekomst te kijken:
- enerzijds is er de menselijke vrijheid, waardoor de toekomst niet onherroepelijk vastligt,- anderzijds beschikt de helderziende niet over de begrippen om te verklaren wat hij gezien heeft.Een voorbeeld: een helderziende rond het jaar 1000 "ziet" een tafereel dat zich afspeelt in het jaar 2000. Hij ziet mensen die in en uit metalen kokers stappen en met hun eigen handpalm schijnen te praten. Hoe kan hij begrijpen wat daar gebeurt, of daarover iets vertellen aan zijn tijdgenoten ? Zelfs indien hij zou weten wat een trein, een station en een GSM is, dan zouden zijn tijdgenoten hem onbegrijpend aanstaren. Daarom ook dat Nostradamus zijn profetieën de vorm moest geven die ze nu eenmaal hebben: het zijn beelden die nog moeten geïnterpreteerd worden.

.

2) Rudolf Steiner :

" Er zijn vele eenvoudige mensen die rondlopen met een etherlichaam en astraal lichaam van een belangrijke individualiteit.
Mensen die op bepaalde manieren iets kunnen te weten komen over vorige incarnaties, en die dat in alle eerlijkheid doen, moeten op de hoogte zijn van het feit dat niet alleen het Ik reïncarneert, maar ook afzonderlijke wezensdelen dat kunnen.
Het is belangrijk om op dergelijke zaken te wijzen want het is gebleken dat verkeerde ideeën op dat gebied fatale werkingen kunnen uitoefenen, niet alleen op beginnelingen, maar vooral op vergevorderden, wanneer zij geloven dat deze of gene persoonlijkheid geïncarneerd is in die of die persoon.Men kan dat alleen vermijden door er rekening mee te houden dat ook afzonderlijke wezensdelen incarneren.
Men moet de grootste voorzichtigheid in acht nemen wanneer men met occulte middelen vroegere incarnaties onderzoekt. In vele gevallen is het niets anders dan kinderachtigheid wanneer mensen van zichzelf zeggen of zichzelf inbeelden dat ze de wedergeboren die of die zijn, misschien Nero, Napoleon, Beethoven of Goethe. Dat is natuurlijk dwaas en verwerpelijk. Maar de zaak is veel gevaarlijker wanneer gevorderde occultisten op dit terrein fouten maken, zich misschien inbeelden dat ze de reïncarnatie van deze of gene man zijn, terwijl ze in werkelijkheid alleen maar diens etherlichaam hebben. Dan is dat niet alleen een dwaling -die op zichzelf al te betreuren is-, maar de mens leeft dan onder de invloed van dat verkeerde idee, en dat heeft desastreuze werkingen. De ganse ziele-ontwikkeling gaat de verkeerde weg op door deze illusie."

3) Uit de voordracht van 4 juni 1909 in Boedapest :

" Waarom moeten wij ons eigenlijk bezighouden met antroposofische gedachten en theorieën, vooraleer wij zelf iets van de geestelijke wereld kunnen ervaren ?
Menigeen zal zeggen: " De resultaten van het geestelijk onderzoek worden ons meegedeeld; maar ikzelf kan nog niet in die geestelijke wereld schouwen. Zou het niet beter zijn dat ons niet de resultaten van het helderziend onderzoek meegedeeld werden, maar dat ons in de eerste plaats zou verteld worden hoe ik mijzelf tot helderziende kan ontwikkelen ? Dan kan ieder voor zichzelf gaan kijken hoe het verder zit."
Wie buiten het gebied der occulte vorsing staat, die mag denken dat het goed zou zijn wanneer niet eerst over zo'n dingen en feiten gesproken wordt. Maar in de geestelijke wereld bestaat er een bepaalde wet waarvan wij de betekenis met een voorbeeld willen duidelijk maken. Nemen we aan dat in een of ander jaar een willekeurige regelrecht geschoolde helderziende dit of dat in de geestelijke wereld waargenomen heeft.
Nu denkt u dat 10 of 20 jaar later een andere, even goed geschoolde helderziende, dezelfde zaak kan waarnemen, zonder dat hij iets weet van de resultaten van het werk van de eerste helderziende. Als u dat gelooft, dan hebt u het zeer verkeerd voor: de waarheid is dat een feit in de geestelijke wereld dat al door een helderziende of een occulte school werd onderzocht, niet voor een tweede keer kan onderzocht worden wanneer hij die dat wil doen niet eerst medegedeeld werd dat dit feit al onderzocht is.
Dus, wanneer een helderziende in het jaar 1900 een feit onderzoekt, en een andere in het jaar 1950 zo ver is om hetzelfde te kunnen waarnemen, dan kan deze laatste dat pas wanneer hij eerst geleerd en ervaren heeft dat dit feit reeds gevonden en onderzocht werd.
Zelfs reeds bekende feiten kunnen dus in de geestelijke wereld maar geschouwd worden wanneer men besluit om het op de gewone manier meegedeeld te krijgen en er kennis van te nemen.
Dat is een wet die in de geestelijke werel door alle tijden heen een universele broederlijkheid schept. Het is onmogelijk om in een gebied te geraken zonder zich eerst in verbinding te stellen met wat reeds door oudere broeders van het mensengeslacht onderzocht en geschouwd werd. Er is in de geestelijke wereld voor gezorgd dat niemand een zgn. zwartrijder kan worden die zegt : ik bekommer mij niet om wat reeds bestaat, ik onderzoek voor mij alleen.
Alle feiten die vandaag in de antroposofie meegedeeld worden, zouden ook niet door de meest gevorderden en ontwikkelden kunnen gezien worden wanneer ze er niet eerst over gehoord hadden. Omdat dat zo is, omdat men zich moet verbinden met wat reeds onderzocht is, daarom moest de antroposofische vereniging in deze vorm gegrondvest worden.

Het zal verhoudingsgewijs niet lang meer duren, dan zullen er vele mensen helderziend worden. Maar ze zouden slechts wezenloze zaken in de geestelijke wereld kunnen schouwen, niet de waarheid, omdat ze niet het belangrijke dat al onderzocht is in de geestelijke wereld zouden kunnen zien. Eerst moet men de waarheden zoals de antroposofie die geeft, leren, en dan pas kan men ze waarnemen. Dus zelfs de helderziende moet eerst leren wat reeds onderzocht is en dan kan hij -bij een gewetensvolle scholing- de feiten zelf schouwen.
Men kan zeggen:
Wanneer de goddelijke wezenheden slechts eenmaal, voor een eerste schouwen, een menselijke ziel bevruchten, en wanneer deze eenmalige, maagdelijke bevruchting zich voltrokken heeft, dan moeten de volgende eerst de blik richten op wat die eerste mensenziel bereikt heeft, om het recht te krijgen hetzelfde te verwerven en te schouwen.
Deze wet grondvest van binnenuit een universele broederlijkheid, een ware mensenbroederschap.Van tijdperk tot tijdperk is op die manier het wijsheidsgoed doorheen de verschillende occulte scholen gegaan en door de meesters trouw bewaard geworden. En ook wij moeten helpen om deze schat te dragen en broederlijk worden met diegenen die al iets bereikt hebben, willen wij toegang krijgen tot de hogere gebieden van de geestelijke wereld.Wat als een morele wet nagestreefd wordt op het fysieke plan, dat is een natuurwet in de geestelijke wereld."

De elite in Atlantis

tevens een aanmoediging voor de antroposofen van nu

door François De Wit.

In de vorige Brug vermeldden we dat voor de maan uit de oer-aarde trad, er een periode was dat de fysieke lichamen te veel verhard waren om nog menselijke zielen te kunnen opnemen. Die menselijke zielen weken toen uit naar andere planeten (die natuurlijk nog niet in hun huidige vorm bestonden). Na het uittreden van de Maan keerden de zielen terug in de tijd van Atlantis om weer op Aarde te incarneren. De planeet waar de betreffende ziel haar "ballingschap" had doorgemaakt, bleek ook voor de toekomst bepalend te zijn.
Rudolf Steiner in GA 109 ( voordracht in Munchen, 7 maart 1909) :

" De atlantische volkeren waren in groepen verdeeld en met de ganse ontwikkeling hing samen dat de ene groep mensen vooral moest geregeerd worden met de krachten die men verkreeg door de inzichten van Jupiter of van Venus, Mercurius enz. In het oude Atlantis had men dus wat men kan noemen Jupitermensen of Marsmensen.
Er waren zeven orakelplaatsen, omdat het leven in Atlantis naar de verschillende kenmerken van de rassenvorming uiteenviel in zeven groepen. Daar was het Mars-, Venus-, Mercurius-, Jupiterorakel enz., allemaal namen die pas later gegeven werden, maar die toepasselijk zijn op deze orakelplaatsen. En de leiding, als het ware de opperheerschappij daarover lag bij het orakel dat we kunnen aanduiden als het oeroude atlantische Zonne-orakel. Wat er aan orakels na de atlantische tijd in Griekenland, Egypte enz. bestond, al wat er in Azië aan orakels bestond, dat waren opvolgers van het grote atlantische orakel. Het Apollo-orakel in Griekenland was een opvolger van het Zonne-orakel van de atlantische tijd.
De ingewijde, die aan het hoofd van het Zonne-orakel stond, was drager van de diepste geheimen van ons zonnestelsel. Hij moest met zijn ondergeschikten onderzoeken wat het geestelijk leven van de Zon zelf was. Alle geheimen van ons planeten-zonnesysteem moest hij daarom als boodschap verkondigen aan de atlantische mensheid en hij had de taak om de opperheerschappij over de andere orakelplaatsen uit te oefenen.
Deze ingewijde kwam een heel bijzondere taak toe. Hem viel de taak toe om de mensheid zo te leiden en voor te bereiden dat deze mensheid zich zou kunnen voortzetten in de na-atlantische tijd om de culturen te stichten die wij al vaker als de na-atlantische besproken hebben. Dit moest gebeuren na afloop van de grote atlantische katastrofe, die eindigde met de ondergang van Atlantis.
De grote ingewijde van het Zonne-orakel had dus de opdracht om de mensen reeds tijdens de atlantische tijd zo voor te bereiden dat in de na-atlantische tijd achtereenvolgens de oud-Indische, de oud-Perzische, Egyptisch-Babylonisch-Joodse, de Grieks-Latijnse cultuur kon ontstaan, dat het geschikte menselijke materiaal daartoe voorhanden zou zijn.

Nu moeten we even wat dieper ingaan op de taak van deze grote ingewijde van het Zonne-orakel. Wat was eigenlijk de atlantische cultuur ? Die was helemaal anders dan de latere culturen. Wie stond er in het oude Atlantis aan de spits van de cultuur ? Nu zijn dat grote persoonlijkheden in geleerdheid, kunst of industrie en handel. Toen waren dat diegenen die over bijzondere helderziende krachten beschikten en zeer goed magisch kon werken. Wat vandaag van een mens een leider, een geleerde enz. maakt, dat bestond toen nog niet of toch maar in het allerprilste beginstadium. Rekenen, tellen, combineren, verstandelijk oordelen zoals vandaag, dat was er niet bij. Er waren primitieve krachten van helderziende aard, helderziende kracht die kon schouwen in de geestelijke werelden. Zonder het huidig zelfbewustzijn zag de mens toen in de geestelijke wereld, en wie dat het beste kon, die was een cultuurdrager in Atlantis.
We vertelden al dat de Atlantiërs bepaalde innerlijke krachten uit de natuur beheersten, bvb. de kiemkracht der planten, dat ze daarmee hun voertuigen bestuurden, zoals tegenwoordig de mens zijn voertuigen aandrijft met de kracht van steenkool. Aldus waren de mensen die leiders van de atlantische cultuur waren, niet zoals de mensen van nu, die door oordeelsvermogen de geheimen van de wereld proberen te doorgronden, maar wel diegenen die de grootste helderzienden en magiërs waren, die stonden aan de spits.
En de mensen die in zich de allereerste ontwikkelingskiemen hadden om te rekenen, te tellen en te combineren, verstandelijk oordelen, die werden op een bepaalde manier om hun simpelheid veracht, ze behoorden niet tot wat toen de aristocratie van de geest uimaakte. Maar juist deze mensen, die de allereerste aanleg hadden van de na-atlantische vermogens, die het minst konden helderzien, die het minst van al konden magisch werken, die werden door de grote aanvoerder van het Zonne-orakel verzameld uit alle streken. Het waren de eenvoudigste, op een bepaalde manier meest verachte lieden van het oude Atlantis, die verzamelde hij. Met hen moest hij nu juist de na-atlantische cultuur grondvesten. Wat aan de spits van de atlantische cultuur marcheerde, wie het dromende helderzien het meest beheerste, dat was geen bruikbaar materiaal om overgebracht te worden naar de nieuwe tijd. Het waren de eenvoudige mensen van Atlantis, die het eerst intellectuele vermogens ontwikkelden, die geroepen werden door de grote ingewijde van het Zonne-orakel.

Slechts zijdelings weze vernoemd dat wij tegenwoordig in een gelijkaardige tijd leven, dat de mensheid terug geroepen wordt, natuurlijk aangepast aan de tijd van nu, waar de mensheid slechts uiterlijk, het fysieke plan ziet : vanuit onbekende geestesdiepten, die de mensheid langzamerhand zal leren kennen, klinkt een roep aan de mensheid om terug voor te bereiden wat als nieuwe cultuur van de toekomst, terug met helderziende krachten, moet komen.
Een katastrofe zal komen, net zoals de atlantische, en dan zal een nieuwe cultuur opgaan met spirituele vermogens, die verbonden zal zijn met wat wij de omvattende idee van broederschap noemen.

Ook vandaag klinkt die roep niet voor wie aan de spits van onze cultuur staat. De plaats die vroeger de atlantische helderzienden en magiërs ingenomen hadden, en die voorbestemd waren om uit te sterven met hun cultuur als het ware, diezelfde plaats nemen nu de mensen in die aan de spits van de geleerdheid en het uiterlijke industriële leven staan, de grote uitvinders en ontdekkers van de tegenwoordige tijd. Hoeveel ze ook presteren, ze nemen dezelfde plaats in. Ze zien met verachting neer op diegenen die iets beginnen te voelen van het spirituele leven dat gaat komen. Dit bewustzijn moet de mens zich in de ziel planten die vandaag wil gesterkt worden in zijn arbeid in de antroposofische studie- en werkgroepen.
Wanneer van de kant van de huidige aanvoerders van de cultuur met verachting neergekeken wordt op die kleine groepjes, dan moet diegene die in zijn ziel vlijtig meewerkt aan de voorbereiding van een toekomstige cultuur zich voorhouden: op diegenen die nu aan de top staan met hun intellectuele kracht wordt niet gerekend. Het zijn juist diegenen die door hen veracht worden, van wie gezegd wordt dat ze niet op het niveau van de huidige tijd staan, juist deze mensen worden nu verzameld, zoals ooit de eenvoudige mensen van Atlantis verzameld werden door de leider van het Zonne-orakel, om een toekomstige cultuur voor te bereiden, om de dageraad te zijn van die cultuur, terwijl in die geleerdheid de avondschemering van de huidige cultuur moet gezien worden.

Dit maar terzijde om de mensen wat moed in te spreken die de aanvallen moeten verduren en weerstaan van de kant van zij die nu aan de spits van de cultuur willen marcheren."

Alleen de antroposofie kan zeggen wie Christus echt is

Ook uit GA 109, de voordracht in Malsch, 6 april 1909 :

" En de ware antroposofen, die duiken in onze tijd op, precies op het ogenblik dat er een nieuwe sensatie opduikt net zoals toen in Atlantis.
Toen werd het water veroverd door de grootste vooruitgang van de techniek. In onze tijd wordt de lucht veroverd. Deze verovering zal zich weliswaar nog voortzetten in een verdere periode. Maar zoals vroeger tijd de schepen slechts geleid hebben tot de verovering van het fysieke plan, zo gaan de luchtschepen de mensen in de lucht brengen, maar in de lucht zullen die luchtschepen slechts de stof, het materiële vinden. En ook al worden nieuwe gebieden van het fysieke plan veroverd, ook al brengt dan de uiterlijke techniek een zegen voor de uiterlijke wereld, het innerlijke, geestelijke leven dragen de mensen in de boezem die zich spiritueel, geestelijk voelen, die zich vervuld voelen van wat naar de toekomst moet leiden, naar een bewust schouwen van de geestelijke wereld.

En zij die vandaag aan de spits van de beschaving marcheren, die we kunnen vergelijken met de atlantische wijzen en techniekers, kijk maar, daar buiten werken zij als uitvinder en ontdekker en geleerde en natuurwetenschapper. Op een hoopje enkelingen dat zich vandaag opmaakt om een nieuwe cultuurdrager te worden, zoals dat hier zit, zoals het zich verenigt in onze geesteswetenschappelijke verenigingen, daar kijken die grote vorsers en geleerden die de uiterlijke cultuur dragen, met verachting en hoon op neer. Wat zich in Atlantis voordeed herhaalt zich.

Maar wanneer het spirituele leven uw hart zo sterk in bezit neemt dat u waardig zijt om u te kunnen vergelijken met diegenen die zich om de grote zonne-ingewijden geschaard hadden, wanneer dezelfde kracht en hetzelfde vertrouwen in u leeft, dan zult u in latere tijden de dragers zijn van het geestelijke leven, het leven dat de mensheid, naast de uiterlijke, materiële lichamelijkheid, terug het binnentreden in de geestelijke wereld geeft.
Toen was het de grote ingewijde die op gelijkaardige manier de mensen rond zich verzamelde, vandaag zijn het de Meesters van de Wijsheid en van de Samenklank der Gevoelens. Hun roep gaat naar u uit. En als u dat voelt, zo vanuit de geschiedenis uw opdracht voelt, dan zullen uw harten sterk worden zodat ze verdragen wat van buitenaf als spot en hoon op de geesteswetenschap uitgestort wordt door hen die zich cultuurdrager noemen. En als u zo uw opdracht begrijpt, dan zullen uw gedachten sterk zijn, en gen twijfel die u van buitenuit hoort zal u kunnen doen wankelen in uw overtuiging. Want uw gedachten zelf zullen vergeestelijkt zijn door de kracht die kan uitvloeien uit het inzicht in onze opdracht. En ook als wij de blik duizenden jaren ver moeten richten en idealen moeten opstellen die zeer ver reiken: waar dergelijke idealen niet opgesteld worden, is het leven dood; waar ze opgesteld worden, verandert het leven. Idealen die weliswaar de grootste tijdruimtes bestrijken en die velen misschien laten kleinmoedig worden, die veranderen zich tot een kracht van tegenwoordigheid. U zult sterk zijn voor de kleinste daad wanneer u in staat zijt uw ideaal uit de hoogste hoogten te nemen. Zo zult u vast staan wanneer diegenen die de wereld beheersen met hun geleerdheid, met hoon en verachting over de kleine geesteswetenschappelijke verenigingen spreken, waarin diegenen zitten die "niet meewillen met de huidige cultuur". Oh, ze willen wel mee, ze kunnen even goed naar waarde schatten wat er in de uiterlijke, fysieke wereld gewonnen wordt, maar ze weten ook dat evenmin als er een lichaam zonder ziel is, even weinig een uiterlijke cultuur kan bestaan zonder spiritueel leven.

Zoals de mensheid die ik juist gekarakteriseerd heb, die zich toen als een veracht hoopje enkelingen om de grote ingewijde geschaard heeft, na generaties het materiaal gegeven heeft om de Christus op aarde mogelijk te maken, zo moet de huidige antroposofische mensheid weer mogelijk maken om Christus volkomen te begrijpen. Christus is in de vierde cultuurperiode neergedaald. De Christus totaal begrijpen, dat zal gegeven zijn voor hen die Hem willen verstaan vanuit de antroposofie.
Waarom komen vanuit een onbestemd bewustzijn de mensen naar de geesteswetenschap die tot dan toe door de traditionele religies uitleg kregen ? Waarom horen ze het antroposofisch woord terwijl ze tot dan toe alleen het Vaticaan gehoord hebben ? Waarom ? ...
Wat verlangen die mensen van ons ? Dat wij hen zeggen wie Christus was, wat Christus gedaan heeft ! Ze komen omdat diegenen die zich vandaag benoemen als de gepriviligieerde dragers van de naam van Christus, hen niet kunnen zeggen wie de Christus was. Daarom komen ze tot de antroposofie omdat die kan zeggen wat de Christus is. Niet de tegenwoordige cultuurdragers, die tegenover de uiterlijke overlevering van een godsdienst alleen maar het ontkennen van Christus kunnen stellen, die zijn geen gevaar voor de afstervende spirituele stromingen. Wie niet kan zeggen wat de grote Christus is, wie de Christus verloochent in zijn spiritualiteit, die moet het nog altijd afleggen tegen de oude godsdienststromingen. Maar de geestelijke stroming die kan zeggen aan hen die dat op een andere manier verlangen, wat de ware wezenheid van de Christus is, die zal een mensheid verzamelen die de toekomst in haar boezem draagt. Maar t.o.v. al het godsdienstnihilisme blijken de traditionele godsdienststromingen sterker te staan.

Niet in enge, dogmatische zin vatten wij het antroposofische leven op. Het gaat niet om afzonderlijke dogma's of inzichten in het antroposofische leven, wij willen de missie en de opdracht van onze tijd inzien. Wij willen het zo opnemen dat uit ons de ware geest van onze tijd spreekt, dat de grootste gebeurtenis van onze na-Atlantische tijd door de woorden van de antroposofie kan uitgesproken worden. Dan zullen die woorden levend leven en levendige kracht in onze ziel zijn. Dan zal men begrijpen wat antroposofisch leven is. Dat moet niet gedeclameerd worden, dat kan alleen maar geleefd worden vanuit de geest van de tijd."

En ook in Breslau, op 15 juni 1909, sprak Rudolf Steiner in die zin :

"Zeshonderd jaar voor Christus leefde Boeddha. Hij leefde in een koningspaleis. Dan ging hij buiten naar het land en leerde ouderdom, ziekte, armoede, dood, kadavers kennen. Hij zag dat het ganse mensenleven lijden is: ouderdom is lijden, ziekte is lijden, armoede is lijden, dood is lijden, geboorte is lijden, gescheiden leven van wie we beminnen is lijden, kortom alle bestaan is lijden. Zo sprak hij en leerde het volk: verlang niet meer naar het bestaan. Daar hebben we het hopeloze opgeven van de schepping.

Maar zeshonderd jaar later kwam Golgotha. Daar zien we als symbool een kruis opgericht en aan het kruis een menselijk lijk. En de mensen kijken op naar het lijk en voelen dat er verlossing van alle lijden kan zijn. Dat is een verschil. De mensen zien in de dood niet meer een teken van lijden, maar een teken van verlossing van het lijden. Ze kunnen overwinnen wat hier in het leven bestaat. Dat betekent niets anders dan: de vruchten van dit leven worden meegenomen naar een ander leven.
Wanneer nu de mens verstaat dat geboorte en leven niet lijden is, maar een mogelijkheid biedt om verlost te geraken van het lijden, doordat het leven gelegenheid biedt om het geestelijke te ontwikkelen, dat boven het lijden uitstijgt, dan is ouderdom niet meer lijden maar het dichterbij komen van de vruchten des levens; dood is niet meer lijden maar verlossing; gescheiden zijn van onze beminden is niet meer lijden wanneer men zich verenigt met het Christus-wezen der al-liefde en men alle wezens in alle werelden met zijn liefde omhult.
Dat alles voelde men zeshonderd jaar na Boeddha, en sindsdien kon de mens zich verbonden voelen met de Christus, de Zonnegeest die ook de geest der Aarde is, die, zoals Hij de aarde doordringt, ook ieder van ons doordringt, en die mildheid, warmte en liefde in onze ziel wekt, die de al-liefde wekt en de aarde omvormt.

En omdat geesteswetenschap door het meedelen van geestelijke waarheden niet moraal wil prediken maar praktische moraal wil grondvesten, zo zal zij voor de moderne mens de brug bouwen die naar de geestelijke wereld leidt. Mag zijn dat diegenen die aan de spits van de tegenwoordige cultuur staan, de leidene persoonlijkheden der industrie en der geleerdheid, de toonaangevenden, dat die lachen met deze kleine geesteswetenschappelijke verzamelinkjes en met wat daar onderzocht wordt. Laat ze denken wat ze willen ! Daar was immers ook ooit een machtige Romeinse cultuurwereld, het oude keizerlijke Rome, waarvan we nu nog de ruïnes kunnen bewonderen. Dat oude reusachtige Colosseum was de plaats waar wierook werd gebrand om de reuk van het bloed te verdringen van de christenen die door wilde dieren verscheurd waren. Dat was het oude Rome, boven in het daglicht. En beneden ? Dalen wij af in de catacomben ! Daar vinden wij de eerste aanhangers van het christendom, van het Mysterie van Golgotha, vervolgd en veracht. Daar beneden verborgen vereerden zij de Christus, daar verrichtten zij hun symbolische handelingen, daar beneden werden de eerste christelijke gemeenschappen gesticht. Ofschoon klein in aantal en veracht, toch twijfelden ze niet. Daar beneden: een kleine schare, veracht en verstoten; daar boven: een grote schare die de toon aangeeft. Enkele eeuwen later is het oude Rome niet meer, maar zij die daar beneden waren, de onderwereld a.h.w. is opgestegen. Zo zal ook de geesteswetenschap over enkele honderden jaren opstijgen boven industrie, geleerdheid en tegenwoordige mensheidsrelaties. Maar neemt u dat niet met trots op, maar in deemoed, wanneer u uw kleine verzamelinkjes vergelijkt met die van het onderaardse Rome. En als u zich voorstelt dat de tegenwoordig schitterende wetenschap verdampt zal zijn voor de geesteswetenschap, stelt u zich dat alleen maar in deemoed voor. Als u dit gevoel vanaf nu meeneemt zodat het altijd levendig in u blijft, dan zult u aan de verspreiding van de algemene mensenliefde meewerken, en dan zult u in een nieuwe cultuur opgaan."

Vaccinaties - vervolg

Over (de gevaren van) inentingen kon u al lezen in De Brug nrs. 27 en 31. Wie geïnteresseerd is in de problematiek abonneert zich best op "'t Prikje", het driemaandelijks tijdschrift van Dr. Kris Gaublomme.
Af en toe schrijven we over inentingen in De Brug, enerzijds omdat gans deze problematiek symptomatisch is voor de Ahrimanische invloed op het Westers denken, en anderzijds omdat we ervan overtuigd zijn geraakt dat inentingen zodanig sclerotiserend werken vooral op het jeugdig organisme, dat de ziel veel meer moeite heeft om van het fysiek lichaam het instrument te maken om haar levensopdracht te vervullen. Het fysiek lichaam wordt dan een gevangenis voor de ziel. De medisch-farmacologische lobby stelt inentingen voor als het middel om menselijk leed te verminderen en mensenlevens te redden. De verschillende overheden laten zich gemakkelijk overtuigen en de media blijkbaar ook.
Over vaccinaties wordt altijd positief verslag gegeven, hoewel de artikels voor een kritische lezer bol staan van tegenstrijdigheden. We geven twee voorbeelden van dit jaar.

1) Op 14 februari 2003 kon men in de Gazet van Antwerpen volgend artikel lezen :

Nieuwe vragen rond vaccins

2) In de Metro-krant van 6 mei 2003 lezen we een paginagroot artikel "Polio over enkele maanden uitgeroeid".
Het gaat over de "successtory" van de strijd tegen polio.
"Nog al te veel kinderen sterven omdat ze in hun eerste levensjaren de zes goedkope basisvaccins niet toegediend krijgen."

Oplossingen voor derdewereldproblemen worden altijd gezocht in functie van de technische (en commerciële) mogelijkheden van het Westen, in dit geval het produceren en verkopen van vaccins. De (voor het Westen) beste therapie bepaalt de diagnose: kinderen sterven door besmettelijke ziektes.
Met evenveel recht kan men stellen: kinderen sterven door een gebrek aan weerstand en die weerstand wordt ondermijnd door ondervoeding, eenzijdige voeding, slechte hygiëne. Deze oorzaken wegnemen, dat is minder eenvoudig: het Westen moet dan zijn economisch systeem herzien, een eerlijke prijs betalen voor grondstoffen, importbeperkingen opheffen. Daarmee worden natuurlijk grote commerciële belangen geschaad. Het is voordeliger om op grote schaal te vaccineren: Unicef kocht en verspreidde twee miljard vaccins. Mazelen en kinkhoest waren tot voor kort onschuldige kinderziektes, nu ineens worden die in dezelfde adem met polio genoemd !
Overigens zijn we eens benieuwd, wanneer polio inderdaad over enkele maanden uitgeroeid is, hoe lang men deze inenting in België nog verplicht gaat stellen.

Dat er van officiële zijde serieuze twijfels zijn over de onschadelijkheid van inentingen bewijst een berichtje op dezelfde bladzijde van deze krant:

"Brit krijgt uitkering voor golfoorlogsyndroom".
" De 33-jarige Alex Izett lijdt aan botontkalking, wat een gevolg zou zijn van de inentingen die hij voor de Golfoorlog van 1991 heeft gekregen ...
De staatssecretaris van Defensie, Lewis Moonie, gelooft nog steeds niet dat de injecties Izetts klachten hebben veroorzaakt. Hij gaat niet in beroep omdat hij het tegendeel ook niet kan bewijzen."

M.a.w. de staatssecretaris legt zich neer bij de sterke aanwijzingen dat de inentingen wél de oorzaak zijn.

Uit het laatste nummer van 't Prikje haalden we volgende informatie.

- De vzw Preventie Vaccinatieschade eist een absolute vrijheid van vaccinatie zoals in Engeland, Nederland en Duitsland.

- Vaccinatie wordt aan de bevolking voorgesteld als een evidentie, vaak zelfs ten onrechte als een verplichting. Er wordt meestal met geen woord gerept over mogelijke nevenwerkingen of tegenindicaties.Ouders die in eer en geweten kiezen voor een vaccinatieschema dat afwijkt van het standaardschema worden hiervoor gestraft. Zij worden regelmatig geweigerd in creches of bij onthaalmoeders. Dat is discriminatie die zou moeten strafbaar gesteld worden. Want waar is de logica ? Niet-gevaccineerde kinderen zijn toch geen gevaar voor de anderen ? Tenminste als de inentingen zo goed beschermen als de medisch-farmacologische lobby ons wil doen geloven!

- Het is duidelijk wat de bedoeling is van de nieuwe combinatievaccins die men ons wil opdissen. Het blaadje Info Vax, dat dokters gratis in de bus krijgen, komt er recht voor uit. De bedoeling is het steeds groeiende vaccinatieschema psychologisch aanvaardbaar te maken voor ouders, ondertussen toch nog nieuwe vaccins te kunnen toevoegen, en op de koop toe de kosten te drukken. Geen medische redenen, gewoon een commerciële strategie.
De nieuwste telg is het hexavalent vaccin, dat wil zeggen dat er zes vaccins in een spuit gestopt worden. Het gaat met name over difterie, tetanus, kinkhoest, polio, hepatitisB en Hib.En, zo stelt Info Vax, "dit laat toe om nieuwe vaccins toe te voegen aan het schema, zoals bvb. die tegen meningokokken C, pneumokokken, enz."
Het is al langer duidelijk dat men steeds meer vaccins wil toedienen en beseft dat de maat voor de meerderheid van de ouders binnenkort wel eens vol zou kunnen zijn. Dus zoekt men naar elegantere "inpakmethodes" om deze overdosis aan het publiek verkocht te krijgen.

- Windpokkenvaccinatie is tegenwoordig een normale zaak in de V.S., waarbij men een efficiëntie van 95 tot 100 % pretendeert. Weer blijkt het om een illusie te gaan.
Dokters in New-Hampshire waren niet weinig verrast toen ze ontdekten dat meer dan 30 % van de kinderen in een crèche windpokken kregen, ook al was een groot deel ingeënt. Het kind dat de ziekte in de crèche binnengebracht had was zelf drie jaar tevoren gevaccineerd tegen de ziekte.

- Tussen 1998 en 2001 blijkt in Engeland het aantal gevallen van Hib-infecties verviervoudigd te zijn. Dit ondanks een doorgedreven vaccinatiecampagne.
De enige reactie van de Britse overheid is dat men niet goed weet hoe lang de "bescherming" door het vaccin standhoudt, en dat het misschien nodig is alle 4 a 5-jarigen opnieuw in te enten. Het failliet van de vaccinatiestrategie probeert men andermaal goed te maken door nog meer van hetzelfde ...

Dat is dus typerend voor het Westers denken dat er niet in slaagt om "problemen" in een grotere context te zien. Dit denken beheerst zowel de klassieke landbouw als de klassieke geneeskunde.
In de grond een oer-katholiek uitgangspunt: indien er geen kwaad was, dan leefden we allemaal in een paradijs dus, laat ons het kwaad (insekten of bacterien) uitroeien.
Ondanks alle inquisitie is de katholieke kerk er niet in geslaagd "het kwaad" uit te roeien. Haar uitgangspunt was ook verkeerd. Het manichese standpunt komt dichter bij de waarheid: waar licht is, is noodzakelijkerwijs ook schaduw, die hoort erbij. Dit uitgangspunt kun je ook holistisch noemen. De biologische landbouw en de alternatieve geneeskunde houden rekening met "het kwaad".
Een voorbeeld (uit: Vruchtbare Aarde nr. 5/2002).

Bladluizen zuigen sap. Bladeren gaan daarvan krullen en verkleuren. Als er veel luizen zijn ontnemen zij de boom zoveel voedingsstoffen dat de groei eronder lijdt, zeggen de handboeken.
Gangbare telers spuiten gif en halen de planten weg die als gastheer dienen voor de luis: smalbladige weegbree voor de roze appelluis, gras voor de grasluis.
Biologische telers redeneren anders, ze laten het gras staan tussen hun bomen omdat ze denken: grasluizen trekken ook grasluisetende insecten aan. En zo'n grasluisliefhebber lust ook nog wel een ander luisje ! Je kunt die natuurlijke verdelgers lokken: nestkastjes plaatsen en de koolmezen komen vanzelf, zweefvliegen, spinnen, gaasvliegen enz.

- Vanaf eind maart 2003 kan men het enkelvoudig tetanusvaccin (Tevax) niet meer krijgen. Nu moet je er noodgedwongen het difterievaccin bijnemen.

- In het epidemiologisch bulletin in Duitsland wordt melding gemaakt van een enkel geval van difterie (bij een 41-jarige vrouw). Deze vrouw was gevaccineerd.
Dit voorval bevestigt nogmaals het standpunt van de vzw PVS dat
1) difterie zo goed als nooit voorkomt in onze landen en
2) vaccinatie geen bescherming biedt tegen de ziekte.

De dwang in ons land vanaf april 2003 om het tetanusvaccin te combineren met difterievaccinatie is dus allerminst verantwoord.
Hierop zou iemand kunnen repliceren: " Ja, maar had niemand gevaccineerd geweest, dan zouden er veel meer gevallen geweest zijn. Dit bewijst dus het nut van inentingen."

We laten in dit verband Urbanus aan het woord. Wie herinnert zich niet de bekende sketch:
hij ziet zijn buurman-boer kwistig een geel poeder over zijn akker uitstrooien en hij, biologisch tuinder, vraagt de man lichtelijk geïrriteerd:
- " Waar is dat nu weer goed voor ?"
- " Dat is tegen de olifanten! "
- " Maar hier zitten toch geen olifanten !! "
- " Goe' poeier hé, goe' poeier. "

Boeren, filosofen en antroposofen ...

worden in één adem genoemd als de groepen die de democratie kunnen beschermen tegen de dictatuur van de technocraten, van de economie. In De Morgen van 3 mei 2003 lezen we over een interessant experiment, een voorbeeld van hoe democratie moet werken: de burgers moeten afbakenen tot waar de economie haar invloed mag uitstrekken. Voor de economie zou deze beperking moeten opgevat worden als andere natuurlijke beperkingen. De Belgische economie draait, ondanks het feit dat hier geen ertsen in de ondergrond voorkomen of dat er geen landschappen zijn die grote stuwdammen toelaten. Op dezelfde manier zou de economie zich moeten aanpassen aan een beslissing die de burgers direct-democratisch bereikt hebben, bvb. een dertigurenweek (waarbij iedereen vooraf geïnformeerd moet worden over de mogelijke gevolgen, dat spreekt vanzelf).
Zo stond het er:

Vlaming heeft weinig trek in ggg's

Als je elf vrij willekeurig geselecteerde Vlamingen confronteert met de complexiteit en nuance van het dossier van de ggg's, dan nog vinden ze dat proefvelden met ggg's slechts kunnen onder zeer stringente voorwaarden. Dat lijkt de voornaamste conclusie van het zogenaamde burgerpanel wat betreft ggg's in Beernem. In die West-Vlaamse gemeente konden elf Beernemnaren eerst een hele dag experts aan het woord horen en aan de tand voelen over ggg's (DM 28/04). Met die bagage moesten ze dan voor minister van Volksgezondheid Jef Tavernier een advies formuleren over de criteria die de overheid hoort te hanteren bij het al of niet toestaan van proefvelden en commerciële teelten van ggg's. Dat advies werd woensdagavond overhandigd aan de minister en enkele topambtenaren.
Het advies maakt alvast één ding duidelijk: deze burgers willen strenge toelatingscriteria. Het advies stelt weliswaar dat de regelgeving soepel genoeg moet zijn opdat zij een goed draaiende economie niet nodeloos in de weg staat, maar de concrete regels die het burgerpanel voorstelt, zullen de industrie niet echt verheugen. In de EU klaagt de industrie nu al over de bestaande regelgeving. Onlangs verhuisde Bayer om die reden zijn veldproeven van Europa naar Canada. Niemand van het panel wil echter die bestaande regelgeving versoepelen. Sommigen vinden integendeel die wetgeving niet streng genoeg en willen dat België strenger wordt. Eén enkele burger pleit zelfs voor experimenten met vrijwilligers op een eiland die gedurende een tijd ggg-voedsel telen en nuttigen. Als er proefvelden of commerciële teelten in België komen, moet de bevolking binnen een opgelegde veiligheidszone worden geraadpleegd. Elk ggg moet afzonderlijk worden gecontroleerd en opgevolgd, met onderzoek dat de impact op volksgezondheid, milieu en sociaal weefsel beoordeelt. Sommigen willen dat de bestaande controlecommissies om redenen van doorzichtigheid en evenwichtigheid worden aangevuld met boeren, filosofen en antroposofen. Steeds moeten alle resultaten openbaar zijn. Bovendien stelt het hele panel een belasting op gecommercialiseerde ggg's voor waarvan de opbrengst gaat naar de biolandbouw en een waarborgfonds voor de betaling van eventuele schadegevallen. Tot slot blijft het panel de etikettering van ggg's in voedselproducten belangrijk vinden: mocht de EU daarin niet ver genoeg gaan, dan moet België een eigen labeling invoeren.
De elf Beernemnaren zijn alvast erg te spreken over het burgerpanel. Ze noemen het "een uitgesproken oefening in democratie, goede wil en openheid" en vinden het hoopvol dat de politieke verantwoordelijken op die manier de burgers nauwer betrekken bij de besluitvorming.
Of iedereen in de regering met dit advies zo blij zal zijn, valt te betwijfelen. Opdrachtgevend minister Tavernier vond het opvallendste in het advies dat de burgers de beslissing om bepaalde teelten toe te laten, niet alleen willen laten afhangen van technisch-wetenschappelijke gegevens: "Ze willen dat we ook naar de context kijken en rekening houden met ecologische, sociale en ethische overwegingen. Dat is precies de stelling die wij in de regering hebben verdedigd maar waar vooral VLD en SP.A tegenin gingen." Tavernier doelt op het feit dat België nog altijd de Europese richtlijn inzake de toelating van veldproeven en commerciële teelten van ggg's niet heeft omgezet in een Belgische regeling. Die richtlijn eist onder meer dat het publiek wordt geraadpleegd bij de beslissing over veldproeven. Tavernier: "We hebben daarover liefst dertien versies voorgelegd aan de regering maar steeds vond men dat we te streng waren en daarmee de industrie zouden wegjagen. Rood en blauw wilden een minimale raadpleging van de bevolking. Dit burgerpanel denkt daar duidelijk anders over."

Anders lezen

De werken van Rudolf Steiner kan men lezen zoals men andere boeken leest, men neemt een aantal -voor het grootste deel- nieuwe ideeën op. Maar daarvoor heeft Rudolf Steiner die boeken niet geschreven. We moeten eerst een andere stemming in ons oproepen, dan pas kan de lectuur vruchtbaar zijn. Het opnemen van antroposofische ideeën kan men doen aan de hand van werken van andere schrijvers, Lievegoed, Veltman, Prokofjef, of door het lezen van de Steiner-fragmenten in De Brug, maar als het daar bij blijft, is er niet veel gewonnen, er verandert niets in onze zielegesteldheid. En het is juist dat andere gebied in onze ziel dat wil geactiveerd worden.
Uit: "Makrokosmos und Mikrokosmos", GA 119, derde voordracht) :

" Daarom moeten vandaag de dag geleidelijk beschrijvingen ter beschikking gesteld worden zoals die te vinden zijn in mijn zojuist verschenen boek "De wetenschap van de geheimen der ziel". Ik zeg dat niet uit onbescheidenheid, maar omdat het een noodzaak is. Daar wordt iets van de wereld beschreven dat men uiterlijk niet kan waarnemen, daar wordt beschreven wat geestelijk aan de grondslag van de wereld ligt en wat kan geschouwd worden door diegene die zich daartoe heeft voorbereid op de manier die ik hierboven uitgelegd heb.
Een dergelijk boek mag niet gelezen worden als een ander boek -daarvoor dient het niet-, het moet zo gelezen worden dat de begrippen en ideeën die erin vervat zijn, gevoelens losmaken, en dat men werkelijk de volle kracht van die begrippen en ideeën in de ziel ervaart.
Wanneer men dat op die manier leest, dat men de sterkste gevoelsbelevingen doormaakt in de ziel, dan gelijken deze gevoelsbelevingen sterk op die, welke in die noordse mysteriën van Europa doorgemaakt werden.
We vinden in dit boek een beschrijving van de vroegere bestaanstoestanden van onze aarde, een Saturnustoestand, een Zon- en een Maantoestand. Als u dat, wat daar aan beschrijvingen gegeven is, niet leest zoals men iets theoretisch leest, maar wanneer u meegaat met de beschrijving, wanneer u let op hoe het beschreven is, dan vindt u een verschil in de stijl waarin over de oude Saturnustoestand gesproken wordt, en de stijl waarin over de Zon- en de Maantoestand gesproken wordt.
Laat u wat over Saturnus gezegd wordt op u werken, dan kunt u iets herbeleven van de lentestemming van de noordse mysterie-inwijdeling. In de beschrijving van de Zon heeft u iets dat op het gevoel lijkt dat opvlamde in de mysterie-inwijdeling bij de uitbundigheid van de Sint-Jansnacht.Het is niet voor niets dat het boek zo lang op zich liet wachten, want er werd veel moeite gedaan om de beschrijvingen zo op te stellen dat ze stemmingen oproepen die gelijkaardig zijn aan de stemmingen van de mysterieleerling in de noordse mysteriën.
En wanneer we bij de beschrijving van de aarde-ontwikkeling komen en erop letten hoe daar de ganse stijl vorm werd gegeven, dan zullen wij een stemming ervaren zoals die moet zijn wanneer de winter intreedt, rond de 21ste december, de winterzonnewende. Die roept doodsweemoed op en gaat dan over in de Kerststemming. Dat alles kan tegenwoordig gegeven worden in plaats van wat de mens vandaag niet meer kan doormaken omdat hij nu eenmaal van een leven in het gemoed zich ontwikkeld heeft tot een leven in het intellect, in het denken. Vandaar dat nu gevoel en gemoed terug via de spiegel van het denken moeten gestimuleerd worden, terwijl dat vroeger via de natuur gebeurde. Aldus moeten geesteswetenschappelijke geschriften tegenwoordig opgesteld worden, ze moeten qua stemming afgekeken zijn van het jaarverloop van het wereldworden. Wanneer men alleen maar theoretisch beschrijft, dan is dat totaal zinloos, dat leidt er alleen maar toe dat men geestelijke zaken opneemt zoals men de inhoud van een kookboek opneemt. Het onderscheid tussen een geesteswetenschappelijk en een ander boek ligt er niet in dat andere dingen beschreven worden, maar voornamelijk in het hoe, de manier waarop de dingen gepresenteerd worden."

Uit: "Anthroposophische gemeinschaftsbildung", GA 257, blz. 180 :

" Ik heb er dikwijls de nadruk op gelegd: men kan een boek als bvb. mijn "Theosophie" op twee manieren lezen. Men kan het zo lezen dat men leert: de mens bestaat uit een fysiek lichaam, etherlichaam, astraal lichaam enz., de mens heeft meerdere levens, karma, kortom men neemt begrippen op.
Toegegeven, het zijn andere begrippen dan begrippen uit andere kennisgebieden, maar het geestelijk proces dat zich afspeelt is precies hetzelfde als wanneer men een kookboek leest. En dat is juist wat ik al zo dikwijls gezegd heb: het gaat om het geestelijk proces, niet om op het opnemen van ideeën.Er is totaal geen verschil of u nu leest: doe het meel en de boter in een kom, roer dat goed om, doe er dan de eieren bij; dan wel: er is fysieke materie, etherische krachten, astrale krachten, die lopen dooreen ... Als zieleproces is het juist hetzelfde of u nu boter, vet, eieren, meel aan een of ander fornuis samenklutst, of dat u zich het menselijk wezen voorstelt als een samenstelling van fysiek lichaam, etherlichaam, astraal lichaam.
Men kan echter de "Theosophie" ook zo lezen dat men weet: in dit boek vind ik begrippen die zich tot de gewone begrippen van de fysieke wereld verhouden, zoals deze laatste zich verhouden tot de droomwereld. Ze behoren tot een wereld waarin men ook moet ontwaken vanuit de fysieke wereld, zoals men vanuit de droomwereld moet ontwaken voor de fysieke wereld.
Het is de gezindheid waarmee men leest die dan het juiste koloriet aan de dingen geeft. En deze gezindheid wordt dan voor de mens van nu, door verschillende methoden, natuurlijk en levendig."

(Deze methoden vinden we in "Hoe verkrijgt men bewustzijn op hogere gebieden ?" -fdw)