Lucifer, Ahriman en de hiërarchieën

In de "Wetenschap van de geheimen der ziel" legt Rudolf Steiner uit hoe de verschillende hiërarchieën samengewerkt hebben opdat de mens in zijn huidige vorm kon ontstaan. Vanaf blz. 248 ongeveer heeft hij het over zgn. achtergebleven wezens die hij dan later de luciferische en ahrimanische noemt. Hij zegt wel dat de ahrimanische wezens vroeger dan de luciferische een onregelmatige ontwikkeling aangenomen hebben, maar voor de rest wordt het voor de lezer niet erg duidelijk tot welke hiërarchie we deze wezens moeten rekenen. Toehoorders van een voordracht in april 1909 stellen uitdrukkelijk de vraag naar het verschil tussen luciferische en ahrimanische wezens. Rudolf Steiner antwoordt:

"De ahrimanische wezens hebben een sterkere, machtigere wil tot het boze. Beide groepen vinden hun oorsprong in verschillende hiërarchieën ... Ahrimanische wezens worden gerecruteerd uit de meest verschillende hiërarchieën, enkele bleven bvb. al op de oude Zon terug, andere op de oude Maan; zij die op de Zon achterop geraakten konden hun ontwikkeling inhalen op de Maan, zij die op de Maan achterbleven, op de Aarde enzovoort. De ahrimanische wezens staan hoger in de hiërarchie van het kwaad dan de luciferische. Ze kunnen uit verschillende hiërarchieën komen, van de aartsengelen tot de Machten (= Dynameis of Geesten van de Beweging)."

De betreffende vragenbeantwoording is waarschijnlijk niet woordelijk gestenografeerd want in 1921 krijgen we omtrent de oorsprong van de ahrimanische wezens een zeer duidelijke uitleg, ook over die van de luciferische trouwens. De ahrimanische wezens blijken uit nóg hogere hiërarchieën te komen ! In GA 203 legt Rudolf Steiner uit dat de mens bij het begin van de Aarde (dus na Saturnus, Zon en Maan) een onzelfstandig deel was in het grote kosmische organisme der Elohim ( =Exousiai of Geesten van de Vorm). Zijn zelfstandigheid kreeg hij doordat bepaalde wezens terugbleven op het niveau van Archai (= Geesten van de Persoonlijkheid). We moeten ons wel voor ogen houden dat alle hiërarchieën een graad opschuiven telkens de Aarde in een andere planetaire toestand overgaat. Wijzelf hebben nu op Aarde de "graad" van Mens en op Jupiter zullen we de "graad" van Engel bereiken. De Exousiai van nu, die waren al Engel op Saturnus.

(Zie GA 121 "De volkszielen" (blz. 23 in de Duitse uitgave) of GA 122 "Die Geheimnisse der biblische Schöfungsfgeschichte" op blz. 135)

Die achtergebleven wezens bleven dus in de sfeer van de Engelen, Aartsengelen en Archai, hoewel zij naar hun aard Elohim zijn. Daardoor werken ze niet op de volledige mens maar alleen op zijn hoofd. Ze gaven de mens verstand, vernuft. Zonder hen zouden in ons hoofd alleen wil-loze voorstellingen zijn. Zij maken dat de voorstellingen een wil krijgen, dat ze tot oordeelskracht worden. Deze wezens zijn eigenlijk geen tegenstanders van de mens, wel van de andere Elohim. Deze wezens zijn altijd betrokken geweest bij de menselijke ontwikkeling. Door hun werking echter zijn er -van buitenaf om zo te zeggen- andere wezens tot de mens gekomen. Rudolf Steiner: " Wij vinden ze wanneer we de occulte blik richten op de scharen van de Serafijnen, Cheroebijnen en Thronen." Maar een aantal wezens uit deze hiërarchie is niet kunnen meestijgen. Ze zijn "slechts" Geesten van de Wijsheid geworden (Kyriotetes). Deze wezens zijn niet zo dicht betrokken geweest bij de ontwikkeling van de mens. Zij willen met hem een nieuwe schepping beginnen en de Aarde zien als een nieuwe Saturnus ...

Ahrimanische toekomst

"Met de Aarde zou een nieuwe evolutie moeten beginnen, opnieuw Saturnus, dan Zon enz. Dat is hun ideaal. Ze stormen in het onbewuste van de mens binnen, in het wilsleven, het stofwisselings-ledematenstelsel. Daar stormen ze in. Zij zijn het die de mens een bijzondere interesse willen bijbrengen voor al het mineraal-materiële, voor al wat bvb. machinaal-mechanisch is. Het liefst zouden ze willen vernietigen al wat de Aarde van de oude Maan meegebracht heeft. Ze willen dat de dierenwereld verdwijnt, dat de fysieke mensenwereld verdwijnt, dat de plantenwereld verdwijnt, dat van het minerale rijk alleen maar de fysieke wetmatigheden blijven, en vooral, dat de mens van de aarde weggenomen wordt; en een nieuwe Saturnus van machines zouden ze willen creëren, een nieuwe wereld alleen maar uit machines. Zo zou dan de wereld verdergaan. Dat is eigenlijk hun ideaal. Op het uiterlijk wetenschappelijke vlak is hun ideaal om alles tot materie te maken, te mechaniseren." [ ... ]

fdw